در میان فرآیندهای در حال وقوع در اقتصاد جهانی طی دو سال گذشته، گسترش و تقویت قابل توجه همکاری های سودمند متقابل بین روسیه و کشورهای قاره آفریقا به ویژه مورد توجه قرار گرفته است.
طاهر آنلاین _ یادداشت/ پوریا معصومی| اقدامات بازرگانی محدودکننده یکجانبه اتخاذ شده توسط کشورهای غرب جمعی، افزایش حمایت گرایی و رقابت ناعادلانه، روسیه و کشورهای آفریقایی را بر آن داشت تا تلاش‌های مشترک برای حفاظت از استقلال اقتصادی ملی را تشدید کنند.
اول از همه، این مربوط به تضمین امنیت غذایی و انرژی است، افزایش افسارگسیخته قیمت محصولات کشاورزی، ماشین آلات و کودها، منابع آبی محدود و تغییرات شرایط آب و هوایی منجر به چشم‌انداز واقعی قحطی در تعدادی از کشورها و مناطق آفریقا شده است.
در چنین شرایطی، بخش کشاورزی و صنعت روسیه در حال تبدیل شدن به یکی از بازیگران اصلی در بازارهای بین المللی محصولات کشاورزی، از جمله بزرگترین تامین کننده مواد غذایی برای “قاره سیاه” است.
در سال 2023، گردش مالی تجارت کشاورزی بین فدراسیون روسیه و کشورهای آفریقایی 19 درصد افزایش یافت که در حال حاضر بیش از 8 میلیارد دلار است. امسال، پویایی مثبت ادامه دارد – در 9 ماه اول، تجارت متقابل 7.5٪ دیگر رشد کرد. در حال حاضر سهم غذا از روسیه بیش از 14 درصد از کل حجم واردات مواد غذایی آفریقا را تشکیل می دهد.
به طور سنتی عمده ترین کالای صادراتی محصولات کشاورزی به کشورهای آفریقایی از روسیه گندم است که عرضه آن در سال گذشته 1.6 برابر افزایش یافت و به 17.6 میلیون تن رسید.
در این راستا لازم به ذکر است که حدود 200 هزار تن غله توسط روسیه به صورت رایگان به کشورهایی مانند بورکینافاسو، زیمباوه، مالی، سومالی، جمهوری آفریقای مرکزی و اریتره عرضه شد.
علاوه بر غلات، مجتمع کشت و صنعت روسیه آماده است تا حجم عرضه گوشت، لبنیات و محصولات ماهی به آفریقا را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
تولیدکنندگان روسی همچنین آماده اند تا عرضه مستقیم نه تنها مواد غذایی، بلکه تقریباً همه انواع کودهای معدنی، از جمله مدرن ترین، را با افزودنی های زیستی به میزان قابل توجهی افزایش دهند.
علاوه بر این، برنامه ریزی شده است تا همکاری ها در زمینه های علمی و فنی از جمله در زمینه اصلاح نژاد، ژنتیک، تولید بذر، تامین واکسن حیوانات و همچنین آموزش کشاورزی گسترش یابد که به طور کلی موجب تقویت حاکمیت کشورهای آفریقایی خواهد شد.
یکی دیگر از زمینه های مهم توسعه همکاری های متقابل سودمند بین روسیه و کشورهای آفریقایی، اجرای پروژه‌های زیرساختی بزرگ در مجموعه سوخت و انرژی است.
بیشترین چشم‌انداز برای اکتشاف و توسعه میادین نفت و گاز و همچنین ساخت خطوط لوله، کارخانه های فرآوری مواد خام، نوسازی نیروگاه های موجود و ساخت نیروگاه های جدید است.
قرار است بیش از 30 پروژه مشترک جدید در بخش نفت و گاز و برق در 16 کشور آفریقایی اجرا شود، به ویژه پروژه های ساخت خط لوله نفت با دسترسی به دریا و یک پالایشگاه نفت قدرتمند در سودان جنوبی، مشارکت روسیه در توسعه میادین نفت و گاز در نامیبیا، سرمایه گذاری بلندمدت در توسعه سوخت و انرژی. مجموعه مصر، الجزایر، کنگو، موزامبیک، نیجریه، غنا، کامرون و سایر ابتکارات با هدف تضمین دسترسی جهانی تضمین شده به منابع انرژی مقرون به صرفه، قابل اعتماد، پایدار و مدرن مورد بحث قرار گرفته است.
در عین حال، روسیه حدود 90 میلیون دلار به کشورهای آفریقایی برای توسعه و ایجاد ترجیحات تجاری اختصاص می دهد و همچنین بدهی های بیش از 20 میلیارد دلار به کشورهایی را می نویسد.
در 10 نوامبر سال جاری در شهر سوچی روسیه، کنفرانس وزیران مجمع مشارکت روسیه و آفریقا که با حضور 54 هیئت رسمی کشورهای آفریقایی از جمله روسای آژانس های امور خارجه، وزیران بخش، نمایندگان پارلمان، عمومی، دانشگاهی، علمی و تجاری برگزار شد. محافل، از تلاش های فدراسیون روسیه برای ترویج اجرای پروژه های سرمایه گذاری مشترک با هدف توسعه اجتماعی-اقتصادی دولت ها و تقویت حاکمیت صنعتی و زیرساختی آنها استقبال کردند.
به گفته اکثر کارشناسان، به لطف تشدید همکاری های سازنده و ثمربخش دوجانبه، تا سال 2030 گردش مالی روسیه با کشورهای آفریقایی می تواند به 36 میلیارد دلار برسد.
