برگزاری کرسی آزاداندیشی در مدرسه علمیه تخصصی الزهرای ساری

به گزارش طاهر آنلاین و به نقل از خبرنگار خبرگزاری حوزه در مازندران، کرسی آزاداندیشی با عنوان ” بررسی فقهی حدود اطاعت زوجه با رویکرد پاسخ به شبهات پیرامون ناسازگاری زن ” با ارائه سرکار خانم زهرا رجبی مدرس حوزه و دانشگاه در جمع طلاب و اساتید این مدرسه برگزار شد.

در ابتدای این جلسه رویا نصیری به عنوان پرسشگر کرسی، با بیان اینکه خانواده مهم‌ترین جایی است که در آن باورها و اعتقادات دینی، ارزش‌های اخلاقی و هنجارهای اجتماعی، شکل می‌گیرد و افراد چگونگی معاشرت و روابط اجتماعی با دیگران و راه و رسم زندگی را فرا می‌گیرند، افزود: به همین دلیل حفظ و تحکیم این نهاد برای شارع مقدس دارای اهمیت است.

نصیری گفت: خداوند به خانواده توجه ویژه‌ای دارد و برای تداوم بخشی به این مجموعه کوچک و ارزشمند وظایف و قوانینی را وضع کرده‌است، به این صورت که طرفین عقد بعد از جاری شدن صیغه، وظایفی بر عهده آنها قرار می‌گیرد که باید از آن پیروی کنند و سرپیچی از این وظایف عقوبت شرعی و به دنبال آن جرم قانونی به شمار می‌آید.

وی همچنین در ادامه افزود: از جمله تکالیفی که برای زن قرار داده شد، اطاعت از زوج هست و در مقابل هم وجوب نفقه برای مرد، سوالی که مطرح می‌شود این است وقتی زندگی مشترک است، برای حفظ آن، اطاعت باید برای هردو واجب باشد نه فقط زن، جدای از آن درعصر جدید که زنان در کنار مردان کار می‌کنند و نفقه خاصی دریافت نمی‌کنند باز هم اطاعت لازم است؟ و اینکه محدوده این اطاعت کجاست؟ آیا محدوده اطاعت به این گونه است که با ناسازگاری زن مرد حق کتک زدن داشته باشد؟ آبا این نابرابری حقوق نیست؟

زهرا رجبی مدرس حوزه و دانشگاه در ادامه با بیان اینکه برای بررسی فقهی محدوده اطاعت زن، باید از سه منظر”آیات، روایات و فقها” به آن توجه داشت، افزود: براساس آیات؛ و بر طبق آیه قوامیت، آیه درجه و آیه ۲۲۳ سوره بقره؛ با بررسی‌های تفسیری و واژه‌شناسی قرآنی، تمکین جنسی زن قدر متیقن از وظایف و محدوده اطاعت ایشان است.

وی در ادامه بررسی فقهی محدوده اطاعت زن، با اشاره به مواردی همچون جهاد زن، شوهرداری نیکو است و امثال آن، محدوده اطاعت زن را، تمکین خاص(ارتباط جنسی)، خروج بدون اذن همسر از منزل و… را براساس این روایات بیان نمود.

مدرس حوزه در ادامه بیان کرد: از منظر فقها و با توجه به تفسیر آیات و بررسی روایات، برخی‌ها معتقدند که اطاعت زن تنها در تمکین جنسی است و برخی‌ دیگر گستره قوامیت آنقدر زیاد می‌دانند که هم تمکین عام و هم تمکین خاص از محدوده اطاعت زن دانستند که تفاوت این فتوا و حکم در آثار آن نمایان است.

زهرا رجبی در ادامه با بیان اینکه چرا در قرآن آمده زنان را می‌توان کتک زد؟ افزود: در آیه ۳۴ سوره نساء در قسمت نشوز؛ برای زنان ناسازگار سه مرحله راه‌حل و راهکار ارائه می‌دهد؛ «زمانی‌که همسران شما ناسازگاری کردند ابتدا موعظه و پند کنید، سپس از آنان دوری کنید ودر مرحله سوم یضربوهن»؛ پس اولا یضربوهن برای زنان ناسازگار است نه همه زنان، ثانیا برای پاسخ به این سوال باید کلمه ضرب را از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار داد.

وی ادامه داد: دردیدگاه اول از منظر آقای مهدی مهریزی باید ضرب معنا و تفسیر شود؛ الف)از نظر لغت‌شناسان ضرب به واقع شدن چیزی بر چیز دیگر است و به معنی کتک زدن نیامده است، ب) اینکه ضرب برای شرایط جنگ احد بوده و مختص آن زمان بوده است، ج) این ضرب یک نسخ تمهیدی بوده است، د) روایات زدن چوب مسواک و امثالهم اصلا سند روایی معتبر ندارد، ه) ضرب به معنای تلطیف و مهربانی به زن است، ی) به معنای خروج زن از منزل است، پس با توجه به تفسیر ضرب، اصلا ضرب به معنای کتک و تازیانه زدن به زن نمی‌باشد.

رجبی افزود: از دیدگاه دوم، ضرب یک نوع بازدارندگی است؛ چه مانعی وجود دارد این بازدارندگی برای استحکام خانواده وجود داشته باشد، همانطور که در سیره پیامبر«صلی‌الله علیه واله وسلم» و ائمه معصومین«علیهم‌السلام» آمده است، نه تنها کتک زدن اصلا وجود نداشته بلکه سفارش موکد به مهربانی و عطوفت به زن داشتند.

وی در ادامه در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه معمولا در عصر جدید زنان شاغل بوده و می‌توانند سرپرست خانواده شوند پس چرا باید همچنان به وظایف خودشان عمل کنند؟ گفت: خداوند شرافت و برتری را به انسان داده است نه اینکه مختص به زن و یا مرد باشد؛ گواه این مطلب هم آیاتی است که با ایها الناس، ایها الذین آمنوا و … خطاب می شود…، مرد و زن تفاوت‌های زیادی هم از لحاظ فیزکی هم به لحاظ روحی و عاطفی دارند، خداوند براساس عدالت که به معنای این است هرچیزی جای خودش قرار بگیرد؛ وظایفی را برعهده زن و مرد گذاشته است.